"Skąpiec" - Molier

1. Autor:

          Molier, a właściwie Jean Baptiste Poquelin żył w latach 1622-1673. Był najwybitniejszym komediopisarzem francuskim. Pochodził z szanowanej paryskiej rodziny mieszczańskiej. Po ojcu odziedziczył tytuły lokaja królewskiego i nadwornego tapicera, jednak zrezygnował z nich oddając się aktorstwu i teatrowi. W 1643r. zakochał się w aktorce ( z którą potem się ożenił) i związał z aktorską trupą rodziny Bejart. Założony w Paryżu teatrzyk szybko zbankrutował i Molier został skazany na tułaczkę. Po powrocie do Paryża w 1658r., Ludwik XIV otoczył pisarza swoją opieką i Molier stał się "bawicielem dworu". W 1673r. zmarł na scenie podczas przedstawiania "Chorego z urojenia" w skutek krwotoku wywołanego gruźlicą. Został pochowany nocą, na polecenie króla, gdyż duchowieństwo nie zgadzało się na pochówek na cmentarzu.

2. Streszczenie:

          Walery wraz z ukochaną rozmawia o możliwościach uwolnienia się spod władzy Harpagona. Kleant, brat Elizy mówi o swej miłości do Mariany. Tytułowy Skąpiec wyrzuca służącego Strzałkę, myśląc, że go okradł. Oświadcza Elizie, że zamierza ją wydać za bogatego wdowca Anzelma, mówi, że sam chce się ożenić z Marianną. Wybucha kłótnia, którą łagodzi Walery. Przybywa Frozyna (swatka) wraz z Marianną. Harpagon przyjmuje narzeczoną bardzo skromnie. Kleant wręcza Mariannie pierścień ojca. Młodzi w rozpaczy zwierzają się Frozynie. Zjawia się Strzałka, który oświadcza, że ukradł szkatułkę. Skąpiec rozpacza po stracie i rozpoczyna dochodzenie w sprawie tej właśnie kradzieży. Anzelm opowiada Waleremu o wypadku na morzu i zaginięciu rodziny d'Alburci. Okazuje się, że Marianna i Walery są dziećmi Anzelma, który jest zaginionym Tomaszem. Kleant szantażuje ojca i wymusza zgodę na ślub z Marianną. Anzelm finansuje dwa wesela.

3. Plan wydarzeń:

1. Rozmowa Elizy i Walerego o sposobach uwolnienia się spod władzy Harpagona
2. Rozmowa Elizy i Kleanta o miłości do Marianny
3.Wygnanie Strzałki
4. Rozmowa Harpagona z córką o wydaniu jej za Anzelma
5. Walery rozjemcą w sporze
6. Rozmowa Kleanta i Strzałki o pożyczce u lichwiarza
7. Spotkanie ojca - lichwiarza z synem
8. Przybycie Frozyny
9. Skąpe przyjęcie panny młodej
10. Zwierzenia Marianny i Kleanta
11. Kłótnia syna z ojcem
12. Rozpacz Skąpca po stracie szkatułki
13. Opowieść Anzelma o wypadku na morzu. Anzelm zaginionym Tomaszem
15. Szantaż Kleanta i zgoda na ślub
16 Dwa wesela opłacone przez Anzelma

Charakterystyka postaci:

Harpagon

          Harpagon jest tytułowym bohaterem komedii Moliera pt.: "Skąpiec". Jest uosobieniem chytrości i sknerstwa. Pieniądze są dla niego ważniejsze niż rodzina.
          Skąpiec jest sześćdziesięcioletnim mężczyzną, który mimo swojego wieku jest bardzo ruchliwy i żwawy. Ubiera się bardzo staromodnie. Nosi spodnie na sprzączkach i kryzę (fałdowany, sztywny kołnierz z koronki).
          Najbardziej uwydatnioną cechą Harpagona jest oczywiście chorobliwe skąpstwo i strach przed utratą swoich bogactw. Cechy te najbardziej widać podczas kolacji z narzeczoną Marianną i przeszukiwania kieszeni służby. Skąpiec nakazuje lokajom nalewanie wina tylko po kilkukrotnej prośbie gościa. Mimo, że służba ma już zniszczone liberie Harpagon karze zasłaniać mankamenty. Na przyjęciu ma się zjawić dziesięć osób, natomiast gospodarz przewiduje wyżywienie tylko dla ośmiu. Kiedy dowiaduje się o kradzieży szkatułki wpada w szał.
         Równie ważną cechą jego charakteru jest brak jakichkolwiek pozytywnych uczuć wobec swoich dzieci. Nie przejmuje się faktem, że Eliza i Kleant go nie kochają, a wręcz nienawidzą. Traktuje ich jak darmozjady. Chce żeby jeszcze bardziej oszczędzali. Uważa, że wydawanie pieniędzy na rozrywki jest czystym marnotrawstwem toteż rodzeństwo nie prowadzi bujnego życia towarzyskiego.
          Harpagon jest także dość dziecinny i bardzo naiwny. Zakopuje szkatułkę w ogrodzie, mając nadzieję, że tam będzie bezpieczna. Podczas spotkania z Frozyną słucha uważnie jej wywodu na temat swoich licznych atutów i zalet oraz przewagi nad młodszymi konkurentami o rękę Marianny.
          Harpagon nie jest lubianym przeze mnie bohaterem. Skąpstwo zdominowało jego osobowość do tego stopnia, że nie widać innych cech. Budzi we mnie zarazem wstręt jak i współczucie.

Eliza

         Eliza jest córką tytułowego bohatera komedii Moliera pt.:"Skąpiec". Dawno temu straciła matkę, a ojciec nie zwraca na nią uwagi podczas swojej pogoni za pieniądzem.
         Autor nie przybliżył nam szczegółowego wyglądu zewnętrznego dziewczyny, skupiając się na krzywdzie, jaka spotkała ją z rąk ojca. Możemy jednak stwierdzić, że jest młodą i atrakcyjną panną.
        Wszystkie nieszczęścia Elizy związane są brakiem pieniędzy. Mimo, że jej ojciec jest dość zamożny nie chce dać jej ani grosza. Uważa, że córka powinna sama zapracować na swoje utrzymanie, a pieniądze na ewentualne rozrywki powinna zaoszczędzić. Z tego powodu Eliza nigdzie nie wychodzi i nie ma znajomych.
         Nienawidzi ojca, który upokarza ją publicznie przy każdej okazji. Pragnie podobnie jak jej brat szybkiej śmierci Harpagona.
        Eliza jest postacią budzącą we mnie współczucie. Mimo, że jest bojaźliwa i w pełni podporządkowana ojcu potrafi czasem mu się przeciwstawić.

Frozyna

         Frozyna występuje w roli swatki, jako bohater epizodyczny w komedii Moliera pt.: "Skąpiec".
         Jest zapewne kobietą w średnim wieku, o dużym doświadczeniu życiowym. Życie małżeńskie francuskiego mieszczaństwa nie ma przed nią tajemnic.
         Cechą, która uwydatniła się na początku jest pazerność. Swatka usiłuje wszelkimi sposobami przekonać Harpagona, że Marianna jest świetną kandydatką na żonę. Bez skrupułów usiłuje pchnąć młodą dziewczynę w ramiona starca, licząc na korzyści majątkowe.
         Potrafi jednak zdobyć się na współczucie, kiedy poznaje sytuację Kleanta i Marianny. Postanawia pomóc zakochanym, kiedy zdaje sobie sprawę z tego, że Harpagon nie zamierza zapłacić jej za trud i próby związania go z Marianną.
        Frozyna nie wzbudza we mnie żadnych uczuć. Początkowo wydaje się być podobna do Haragona, ale potem ukazuje swoją "ludzką twarz".

Kleant

        Kleant jest synem tytułowego bohatera komedii Moliera pt.: "Skąpiec". Rywalizuje ze skąpym ojcem o rękę Marianny.
        Młodzieniec pragnie elegancko i modnie się ubierać, mieć własnego służącego , konie i powóz. W związku z tym, że ojciec nie daje mu pieniędzy zaciąga kolejne długi u lichwiarzy i gwarantuje im szybką śmierć ojca. Doskonale zna środowisko hazardzistów.
        Kleant jest bardzo wyrachowany. Szantażuje ojca. Wymusza na nim zgodę na ślub z Marianną w zamian za zwrócenie szkatułki z talarami, za którą ojciec tak tęskni.
        Jego pozytywną cechą jest szczera Miłość do Marianny, której chce zapewnić lepsze życie. Mimo jej ubóstwa i braku wysokiego posagu pragnie ją poślubić.
        Kleant nie wzbudza we nie głębszych uczuć. Ma dwie twarze: jedną wobec znienawidzonego ojca i drugą, kochającą i troskliwą dla Marianny.

Walery

          Walery jest synem Anzelma, a właściwie don Tomasza d'Alburci i zalotnikiem Elizy. Występuje jako jeden z głównych bohaterów w komedii Moliera pt.: "Skąpiec".
           Autor nie podał nam szczegółowych informacji o wyglądzie Walerego, jednak możemy wnioskować, że jest nieco starszy od swojej siostry Elizy.
          Pierwszą cechą rzucającą się w oczy jest lekkomyślność. Proponuje Elizie wspólną ucieczkę i małżeństwo, nie zastanawia się nad tym za co będą żyć i gdzie będą mieszkać.
          Walery jest świetnym intrygantem. Uzyskuje funkcję rządcy aby przekonać do siebie Harpagona. Przytakuje mu na każdym kroku, mając nadzieję, że dzięki temu uda mu się zyskać przychylność Skąpca.
          Walery jest postacią, która nie wzbudza mojej sympatii. Mimo szczerej miłości do Elizy, naraża ją na gniew ojca. Rozmyślne intrygi nie poprawiają jego wizerunku w moich oczach.